فهرست مطالب
مارس 1958 در چنین روزی، نیکیتا خروشچف، دبیر اول اتحاد جماهیر شوروی، جایگزین نیکلای بولگانین به عنوان نخستوزیر شوروی شد.
جهان در روزی که گذشت؛
به گزارش ره آورد نیوز، مارس 1958 مصادف با فروردین 1337، خروشچف اولین رهبر پس از ژوزف استالین بود که به طور همزمان دو مقام ارشد اتحاد جماهیر شوروی را بر عهده داشت.
نیکیتا خروشچف که بود؟
خروشچف که در سال 1894 در یک خانواده دهقانی اوکراینی به دنیا آمد، قبل از پیوستن به حزب کمونیست شوروی در سال 1918 به عنوان مکانیک معدن کار میکرد.
در سال 1929 به مسکو رفت و به طور پیوسته در صفوف حزب کمونیست ارتقا یافت و در سال 1938 به عنوان دبیر اول کمونیست اوکراین منصوب شد.
مارا در اینستاگرام دنبال کنید؛ روی نوشته کلیک کنید…
او از دوستان نزدیک ژوزف استالین، رهبر مستبد اتحاد جماهیر شوروی از سال 1924 بود.
در سال 1953، استالین درگذشت و نیکیتا خروشچف با جانشین منتخب استالین، گئورگی مالنکوف، برای سمت دبیر اول حزب کمونیست مبارزه کرد.
خروشچف در نبرد قدرت پیروز شد و مالنکوف به مقام نخست وزیری رسید که یک پست تشریفاتیتر بود.
در سال 1955، بولگانین، نامزد انتخاب شده خروشچف، جایگزین مالنکوف شد.
در سال 1956، خروشچف در کنگره بیستم حزب کمونیست، استالین و سیاستهای تمامیت خواهانه او را محکوم کرد که منجر به آزادی میلیونها زندانی سیاسی شد.
مطالب مرتبط…
مرگ ژوزف استالین رهبر اتحاد جماهیر شوروی
تاسیس اتحاد جماهیر شوروی
بلافاصله پس از باز شدن فضای سیاسی، قیامهای ضد اتحاد جماهیر شوروی در لهستان و مجارستان شروع شد.
خروشچف به لهستان رفت و برای یک راه حل دیپلماتیک مذاکره کرد، اما شورش مجارستان توسط سربازان و تانکهای پیمان ورشو سرکوب شد.
برنامه استالین زدایی خروشچف با مخالفت برخی از تندروهای حزب کمونیست مواجه شد و در ژوئن 1957 او تقریباً از سمت خود به عنوان دبیر اول برکنار شد.
پس از یک مبارزه کوتاه، او برکناری مالنکوف و دیگر اعضای ارشد حزب را که با او مخالف بودند را عملی کرد و در سال 1958 آماده شد تا پست نخست وزیری را به عهده بگیرد.
در 27 مارس 1958، شورای عالی شوروی به اتفاق آرا خروشچف را به عنوان دبير اول حزب و نخستوزير اتحاد جماهير شوروی برگزید.
سیاست خارجی اتحاد جماهیر شوروی در زمان خروشچف
در سیاست خارجی، سیاست اعلام شده نخست وزیر خروشچف سیاست «همزیستی مسالمت آمیز» با غرب بود.
او گفت: «ما به کشورهای سرمایهداری رقابت مسالمتآمیز پیشنهاد میکنیم» و با پرتاب اولین ماهوارهها و فضانوردان شوروی به اتحاد جماهیر شوروی در مسابقه فضایی پیشتاز شد.
سفر خروشچف به ایالات متحده در سال 1959 به عنوان اوج جدیدی در روابط ایالات متحده و شوروی مورد ستایش قرار گرفت.
اما روابط این دو ابرقدرت در اوایل دهه 1960 به پایین ترین سطح رسید.
در سال 1960 میلادی، خروشچف از اجلاس سران چهار قدرت که مدتها انتظارش را میکشید خارج شد و در سال 1961 ساخت دیوار برلین را به عنوان راه حلی جدی برای مسئله آلمان شرقی پیشنهاد داد.
سپس، در اکتبر 1962، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی به دلیل قرار دادن موشکهای هستهای اتحاد جماهیر شوروی در کوبا به یک جنگ تمام عیار هستهای نزدیک شدند.
پس از 13 روز پرتنش، بحران موشکی کوبا زمانی به پایان رسید که خروشچف موافقت کرد در ازای تعهد محرمانه آمریکا مبنی بر عدم حمله به کوبا، سلاحهای اتمی را از کوبا خارج کند.
حل تحقیرآمیز بحران موشکی کوبا، بحران کشاورزی در داخل، و وخامت روابط شوروی و چین به دلیل سیاستهای معتدل خروشچف، همگی منجر به افزایش مخالفت با خروشچف در صفوف حزب شد.
در 14 اکتبر 1964، لئونید برژنف، قائم مقام و معاون خروشچف، کودتای موفقی را علیه او ترتیب داد و خروشچف به طور ناگهانی از سمت دبیر اول و نخست وزیر کنار رفت.
نیکیتا خروشچف در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۱ در سن ۷۷ سالگی درگذشت و جنازه وی تحت مراقبت شدید دفن شد و حتی خانوادهاش اجازه شرکت در مراسم را پیدا نکردند.