فهرست مطالب
کنفرانس صلح پاریس در 18 ژانویه 1919 شروع به کار کرد؛ ماموریت: تقسیم جهان پس از جنگ جهانی اول و تنبیه شروع کنندگان جنگ جهانی اول.
به گزارش ره آورد نیوز، وظیفه کنفرانس صلح پاریس نوشتن پنج معاهده صلح جداگانه با قدرت های شکست خورده در جنگ جهانی اول بود: آلمان، امپراتوری عثمانی، بلغارستان، امپراتوری اتریش و مجارستان.
قدرت های مرکزی شکست خورده اجازه شرکت در مذاکرات را نداشتند بلکه تنها شرایط به آنها دیکته میشد.
ره آورد نیوز را در اینستاگرام دنبال کنید؛ روی نوشته کلیک کنید…
در این بین از دولتهای پیروز نیز روسیه اجازه حضور در کنفرانس صلح پاریس را نیافت.
دنیا دوباره قرار بود ساخته شود، کلمانسو معروف به ببر فرانسه، نخست وزیر وقت این کشور اروپایی، لوید جورج نخست وزیر بریتانیا از حزب لیبرال و وودرو ویلسون رئیس جمهور دموکرات آمریکا قرار بود دنیا را از نو بسازند و شکست خوردگان در جنگ را تنبیه کنند.
زمانی که آنها و سایر نمایندگان به بحث و گفتگو نشسته بودند، مرزها و دولتها در هیاهو، هرج و مرج و درگیری مسلحانه بودند.
اکثر سران تاجدار اروپا از سلطنت خلع شده بودند؛ تزار و خانواده اش در روسیه به قتل رسیده بودند. قیصر آلمان در هلند در تبعید بود. لودویگ سوم، پادشاه باواریا، جای خود را به شورش سوسیالیستی داده بود. اتریش و مجارستان خود را جمهوری اعلام کرده بودند و چارلز اول را به امپراتور بدون امپراتوری تبدیل کردند (او در نهایت به سوئیس و بعداً مادیرا تبعید شد).
کشورهای لهستان، لیتوانی، لتونی، استونی و فنلاند در حال ظهور بر روی کره زمین بودند.
پرچمهای قرمز کمونیستها، هرچند کوتاه، در نقاطی در قلب اروپا برافراشته شد. ارتشهای مزدور آلمان، با بلشویکها در آلمان جنگیدند و جمهوری سکولار و سوسیالیستی وایمار را نجات دادند.
در کنفرانس صلح پاریس 27 کشور و 10000 نفر شرکت کردند.
فرانسه، بریتانیا، ایالات متحده و ایتالیا چهار کشور به عنوان رهبر کنفرانس صلح پاریس
فرانسه توسط نخست وزیر کلمانسو رهبری می شد؛ او با تلاش سرسختانهای برای دفاع از منافع فرانسه و به دست آوردن امنیت فرانسه برای آینده انجام داد.
بریتانیا توسط نخست وزیر لوید جورج رهبری می شد؛ او سعی کرد در صورت امکان مصالحه کند، اما همچنین مصمم بود که در درجه اول از منافع کشورش دفاع کند.
ایتالیا توسط نخست وزیر ویتوریو اورلاندو نمایندگی میشد. او از عدم علاقه متحدانش به دریافت بنادر آدریاتیک برای ایتالیا ناامید شد و بنابراین در 4 آوریل از مذاکرات خارج شد.
ایالات متحده در درجه اول توسط رئیس جمهور ویلسون نمایندگی می شد. او می خواست نظم بین المللی جدیدی را در راستای خطوط آرمان گرایانه ایجاد کند. اروپایی ها (از جمله 2 میلیون فرانسوی) با شور و شوق از او استقبال کردند. بسیاری از اروپایی ها خواستار “صلح ویلسون” شدند.
زمان بسیار مهم بود. وضعیت نظامی در حال تغییر بود و مذاکره کنندگان در کنفرانس صلح پاریس دائماً توسط مردم بسیاری از کشورها تحت فشار بودند تا خواسته های خود را برآورده سازند.
شرایط معاهده ورسای
این معاهده دارای 440 ماده بود، اما در اینجا مهمترین آنها آمده است:
فاجعه در انتظار آلمان بود؛ این کشور تمام مستعمرات خود و حدود 13 درصد از قلمرو اروپای قبل از جنگ خود را (با 10 درصد از جمعیت خود) از دست خواهد داد. سرزمین های از دست رفته شامل آلزاس و لورن، سرزمین های نزدیک به بلژیک و دانمارک، و سرزمین های شرقی که به ایالت جدید لهستان اعطا شده بود. لهستان یک “راهرو” به سمت بالتیک داشت که در نتیجه بخشی از آلمان (پروس شرقی) با بقیه قطع شد.
علاوه بر این، نیروهای مسلح آلمان باید به 100 هزار نفر محدود می شد و خدمت اجباری نیز ممنوع بود. قرار بود راینلند غیرنظامی شود و کرانه غربی رود راین به مدت 15 سال توسط متفقین اشغال شود. فرانسه خواستار یک ایالت مستقل راینلند بود، اما این امر رد شد.
آلمان مجبور به پرداخت غرامت جنگی شد. مبلغ بعداً 31 میلیارد دلار در سال 1921 تعیین شد. گفتنی است، ویلسون رئیس جمهور آمریکا با این ایده مخالف بود.
در نهایت به آلمان محدودیت های تجاری داده شد. به عنوان مثال، آنها نمی توانند از اصطلاحات “کنیا” و “شامپاین” برای محصولات خود استفاده کنند.
ماده 231 (که بعداً “بند گناه جنگ” نامیده شد) آلمان را ملزم می کرد که مقصر بودن در جنگ را بپذیرد.
آلمان باید قبل از رفع محاصره شرایط را می پذیرفت.
واکنش آلمان به این معاهده واکنشی شوکه کننده و به دنبال آن خشم بود.
آلمانی ها آن را “صلح دیکته شده” نامیدند. بند گناه جنگ برای مردم آلمان توهین آمیز بود. با این حال، شرایط به سختی شرایطی که آلمان در برست-لیتوفسک به روسیه دیکته کرد، نبود.
آلمان این معاهده را در 28 ژوئن 1919 در تالار آینه در کاخ ورسای امضا کرد – دقیقاً 5 سال پس از ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند.
کلمانسو فریاد زد: آلمانی ها را بیاورید! نمایندگان آلمان خودکارهای خود را آوردند تا مجبور نباشند از خودکارهایی استفاده کنند که توسط متفقین ارائه شده است.
سایر معاهدات در کنفرانس صلح پاریس در سال 1919
معاهده سن ژرمن (اتریش، 10 سپتامبر 1919): این سند صریحاً اتحاد بین آلمان و اتریش را ممنوع کرد. هر دو کشور مجبور بودند مسئولیت مشترک خود را در اعلام جنگ جهانی اول با امضای این پیمان که از 16 ژوئیه 1920 به اجرا در آمد، تشخیص دهند.
پیمان تریانون (مجارستان، 4 ژوئن 1920): این پیمان شرایط کشور مستقل مجارستان و مرزهای آن را پس از جنگ تعیین نمود. بر اساس این پیمان مجارستان حدود دو سوم از خاک و جمعیت خود را از دست داده و تبدیل به کشوری محصور در خشکی میشد. آری، مجارستان مقدار زیادی از خاک خود را به یوگسلاوی، چکسلواکی و رومانی واگذار کرد. پاسخ مجارستان شعار «نه، نه، هرگز!» بود.
پیمان نویی (بلغارستان، 27 نوامبر 1919) بلغارستان نیز کوچک شد. بلغارستان خط ساحلی دریای اژه خود را به یونان واگذار کرد، تقریباً تمام قلمرو مقدونیه خود را به پادشاهی صربها، کرواتها و اسلوونیاییها واگذار کرد و مجبور شد دوبروجا را به رومانی بازگرداند.
این کشور مجبور شد ارتش خود را به بیش از 22 هزار نفر کاهش دهد و غرامتی بیش از 400 میلیون دلار بپردازد. بلغارها آن را “فاجعه ملی دوم” می نامند.
معاهده سور (ترکیه، 10 اوت 1920) امپراتوری عثمانی را تجزیه کرد. ترکیه قلمرو خاورمیانه خود را به بریتانیا و فرانسه واگذار کرد و سرزمینی را به یونان و ایتالیا واگذار کرد. این معاهده توسط ترکیه تصویب نشد، اما اکثر مفاد آن توسط متفقین اجرا شد.
ایجاد جامعه ملل
جامعهی ملل که به ابتکار وودرو ویلسون رئیس جمهور آمریکا تاسیس شده بود، فعالیت خود را در ژانویه 1920 در ژنو آغاز کرد.
ویلسون، به دلیل ایده آل گرایی خود، توسط بسیاری در اروپا (به ویژه چک) یک قهرمان به حساب می آمد.
آخرین کشوری که به عضویت این سازمان درآمد پادشاهی مصر بود. بااینکه رئیسجمهور آمریکا وودرو ویلسون از مبتکران تأسیس جامعهٔ ملل بود، به دلیل مخالفت سنا و سیاست انزواطلبی، آمریکا هیچگاه به این سازمان نپیوست.
مطالب مرتبط…
روزهای اول جنگ جهانی دوم چه اتفاقاتی افتاد؟
جنایات جنگی؛ تاریک ترین قسمت جنگ جهانی اول
آمریکاییها، ژاپنیها: احترام متقابل پس از جنگ جهانی دوم
رخدادهایی که منجر به جنگ جهانی اول شد
منبع:
History on the Net: Research History – From the American Revolution to World War 2