بوریس یلتسین به عنوان رئیس جمهور روسیه انتخاب شد

می 1990 میلادی مصادف با خرداد 1369، بوریس یلتسین، کمونیست مرتد شده به عنوان رئیس جمهور روسیه برگزیده شد.

جهان در روزی که گذشت؛

بوریس یلتسین (1931-2007) از سال 1991 تا 1999 به عنوان رئیس جمهور روسیه خدمت کرد.

گرچه در طول زندگی خود عضو حزب کمونیست بود، اما در نهایت به اصلاحات دموکراتیک و بازار آزاد اعتقاد پیدا کرد و نقش مهمی در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی داشت.

بوریس یلتسین در دو انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد که اولین آن در حالی رخ داد که روسیه هنوز یک جمهوری از اتحاد جماهیر شوروی بود.

ره آورد نیوز را در اینستاگرام دنبال کنید؛ روی نوشته کلیک کنید…

اما علیرغم موفقیت آمیز بودن راه اندازی یک جامعه آزادتر و بازتر، دوران تصدی او با مشکلات اقتصادی، افزایش فساد و جنایت، یک جنگ خشونت آمیز در جمهوری تجزیه شده چچن و کاهش نفوذ روسیه در رویدادهای جهانی همراه بود.

بوریس یلتسین که بود؟

بوریس نیکولایویچ یلتسین در 1 فوریه 1931 در بوتکا، روستای کوچک روسیه در کوه های اورال به دنیا آمد.

پدربزرگش در جریان پاکسازی‌های دوران ژوزف استالین دستگیر شد.

در سال 1937 یلتسین به شهر کارخانه برزنیکی نقل مکان کرد، جایی که پدرش – تازه از اردوگاه زندان گولاگ – به عنوان کارگر مشغول به کار شده بود.

یلتسین که در جوانی سرکش بود، دو انگشت خود را هنگام بازی با نارنجک از دست داد.

او در سال 1949 برزنیکی را به مقصد Sverdlovsk (یکاترینبورگ کنونی) ترک کرد تا در موسسه پلی تکنیک اورال شرکت کند.

یلتسین به عنوان یک دانش آموز در آنجا به تحصیل در رشته عمران پرداخت و با همسر آینده خود، ناینا یوسفونا گیرینا (Naina Iosifovna Girina)، که با او صاحب دو دختر شد آشنا شد.

بوریس یلتسین پس از فارغ التحصیلی به عنوان ناظر پروژه های ساخت و ساز مسکونی مشغول به کار شد.

او همچنین پا به عرصه سیاسی گذاشت و در سال 1961 به عضویت حزب کمونیست درآمد و هفت سال بعد به کمیته استانی حزب Sverdlovsk پیوست.

مطالب مرتبط…

آیا سقوط اتحاد جماهیر شوروی اجتناب‌ناپذیر بود؟

سیاست مسکو در قبال همسایگانش؛ تفرقه بینداز و حکومت کن

پس از اینکه او به عنوان رئیس حزب (تقریباً معادل فرماندار) استان از سال 1976 تا 1985 خدمت کرد، میخائیل گورباچف، رهبر شوروی، او را به مسکو فراخواند.

در عرض یک سال، بوریس یلتسین به عنوان رئیس حزب در اتحاد جماهیر شوروی و عضوی از دفتر سیاسی سیاست گذار بود که حق رای نداشت.

یلتسین به دلیل مبارزه با فساد معروف شد و تا آنجا پیش رفت که صدها کارمند سطح پایین را اخراج کرد؛ اما به دلیل اختلافات با گورباچف بر سر اصلاحات هر دو سمت خود را در اواخر سال 1987 و اوایل سال 1988 از دست داد.

بازگشت سیاسی بوریس یلتسین و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی

بوریس یلتسین که به موقعیت نسبتا مبهم در بوروکراسی ساخت و ساز تبعید شده بود، بازگشت سیاسی خود را در سال 1989 با پیروزی در انتخابات پارلمان تازه تاسیس شوروی با نزدیک به 90 درصد آرا آغاز کرد.

سال بعد او در رقابت برای پارلمان روسیه به پیروزی قاطع مشابهی دست یافت، رئیس آن شد و سپس عضویت خود در حزب کمونیست را انکار کرد.

بوریس یلتسین خود را نامزد انتخابات ریاست جمهوری روسیه کرد و در ژوئن 1991 با 59 درصد آرا به این مهم دست یافت، در حالی که نزدیکترین رقیبش تنها 18 درصد آرا را به دست آورد.

یلتسین در مقام ریاست جمهوری علناً از حق جمهوری‌های شوروی برای خودمختاری بیشتر در داخل اتحاد جماهیر شوروی حمایت کرد؛ همچنین از یک نظام چند حزبی در اتحاد جماهیر شوروی حمایت کرد.

در ژوئیه 1990 یلتسین از حزب کمونیست خارج شد. پیروزی او در اولین انتخابات مستقیم و مردمی برای ریاست جمهوری روسیه (ژوئن 1991) به عنوان دستوری برای اصلاحات اقتصادی تلقی شد.

در جریان کودتای کوتاه کمونیست‌های تندرو علیه گورباچف در اوت 1991، یلتسین به مخالفت با رهبران کودتا پرداخت و در مسکو مقاومت کرد و خواستار بازگشت گورباچف شد.

زمانی که کودتا چند روز پس از شروع آن شکست خورد، بوریس یلتسین به عنوان قدرتمندترین شخصیت سیاسی کشور شناخته شده بود.

در دسامبر 1991 او و رؤسای جمهور اوکراین و بلاروس کشور های مشترک المنافع جدیدی را تأسیس کردند که جایگزین اتحاد جماهیر شوروی شد.

هنگامی که اتحاد جماهیر شوروی پس از استعفای گورباچف از ریاست جمهوری اتحاد جماهیر شوروی در 25 دسامبر فروپاشید، دولت روسیه تحت رهبری بوریس یلتسین قدرت را به دست گرفت.

یلتسین به‌عنوان رئیس‌جمهور روسیه مستقل، کار بزرگی را برای تبدیل اقتصاد فرماندهی رو به زوال کشورش به اقتصادی مبتنی بر بازارهای آزاد و سرمایه‌گذاری خصوصی آغاز کرد.

یلتسین در دوران ریاست جمهوری

بوریس یلتسین به عنوان رئیس جمهور با کنارگذاشتن سیاست های اتحاد جماهیر شوروی، اکثر کنترل‌های قیمتی را حذف، تعداد زیادی از دارایی‌های دولتی را خصوصی کرد، و اجازه مالکیت مالکیت خصوصی را داد.

زیر نظر او، بورس اوراق بهادار، بورس کالا و بانک های خصوصی همگی به وجود آمدند. اما اگرچه تعداد معدودی از الیگارش‌های منتخب به‌طور تکان‌دهنده‌ای ثروتمند شدند، بسیاری از روس‌ها به دلیل تورم افسارگسیخته و افزایش هزینه‌های زندگی، عمیق‌تر در فقر فرو رفتند.

مشکلات سلامتی، که برخی از آنها ناشی از نوشیدن زیاد الکل می‌دانستند، بوریس یلتسین را کم کم از پای در می‌آورد؛ با این حال او تصمیم گرفت در سال 1996 نامزد ریاست جمهوری شود و برای دومین بار برنده شد و سپس تحت عمل جراحی قرار گرفت.

در اواخر دوران ریاست جمهوری خود، او از دور دیگری از مراحل استیضاح جان سالم به در برد.

روسیه پس از بوریس یلتسین

در 31 دسامبر 1999، بوریس یلتسین در یک سخنرانی غافلگیرانه استعفای خود را اعلام کرد و از مردم روسیه برای اشتباهات گذشته طلب بخشش کرد.

او سپس قدرت را به ولادیمیر پوتین، جانشین منتخب خود و آخرین نخست وزیرش سپرد. یلتسین در 23 آوریل 2007 درگذشت.

جالب است بدانید، بوریس یلتسین اولین رهبر منتخب آزادانه در تاریخ 1000 ساله روسیه بود.