سرنگونی پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر توسط ناو وینسنس

ژوئیه 1988 میلادی مصادف با تیر ماه 1367 شمسی، در جریان جنگ ایران و عراق، موشک های شلیک شده از ناو یو اس اس وینسنس پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر متعلق به هواپیمایی ایران را در خلیج فارس سرنگون کرد و تمام 290 سرنشین آن کشته شدند.

تاریخ ایران؛

به گزارش ره آورد نیوز، ایالات متحده مدعی شد که خدمه ناو وینسنس، هواپیمای پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر را به اشتباه جت جنگنده شناسایی کرده است.

سال‌ها بعد، ایالات متحده موافقت کرد که میلیون‌ها دلار غرامت به خاطر آنچه «یک تراژدی وحشتناک انسانی» می‌خواند، بپردازد.

جزئیات سرنگونی هواپیمای ایرانی بر فراز خلیج فارس

در جولای 1988 ایران و عراق در بحبوحه جنگی بودند که شامل حمله به نفتکش‌های یکدیگر در خلیج فارس می‌شد.

ایالات متحده در میان چندین کشوری بود که در این منطقه برای امنیت حمل و نقل نفت از کشتی های جنگی استفاده می‌کرد. یکی از این کشتی‌های جنگی که آمریکا برای امنیت عبور و مرور دریایی نفت از آن استفاده می کرد ناو وینسنس بود.

ره آورد نیوز را در اینستاگرام دنبال کنید؛ روی نوشته کلیک کنید…

در این برهه زمانی حوادث مختلفی رخ داد، به ویژه حمله به کشتی یو اس اس استارک توسط جنگنده ی میراژ عراق در می 1987؛ این حمله منجر به تجدید نظر در قوانین تعامل ایالات متحده شد و به کشتی های ایالات متحده در خلیج فارس اجازه داد تا اقدامات حفاظتی بیشتری را انجام دهند.

در 3 ژوئیه 1988 ناو یو اس اس وینسنس به فرماندهی کاپیتان ویلیام سی راجرز سوم در چندین درگیری با شناورهای ایرانی قرار گرفت. بر اساس گزارش های مختلف، راجرز که به پرخاشگری شهرت داشت، دستور تغییر مسیر را نادیده گرفت و در عوض به تعقیب قایق های توپدار ایرانی ادامه داد.

در این شرایط، هواپیمای مسافربری شماره ۶۵۵ شرکت هواپیمایی ایران‌ایر با شناسه «IR۶۵۵» از تهران به مقصد دوبی در تاریخ ۱۲ تیرماه سال ۶۷ پس از توقف بین راهی در بندرعباس به سمت دوبی در حرکت بود که با شلیک موشک فینیکس حرارتی از ناو یواس‌اس وینسنس متعلق به نیروی دریایی آمریکا در ارتفاع ۱۲ هزار پایی بر فراز خلیج فارس در نزدیکی تنگه هرمز سرنگون شد و تمامی ۲۹۰ سرنشین آن که شامل ۴۶ مسافر غیر ایرانی (با ملیت‌های ایرانی، اماراتی، یوگسلاوی، پاکستانی، هندی و ایتالیایی) و ۶۶ کودک بودند کشته شدند.

ساعاتی بعد از شلیک، دریاسالار «ویلیام کرو» فرمانده وقت ستاد مشترک نیروی دریایی آمریکا با حضور در یک نشست خبری گفت: مسیر پرواز هواپیمای ایرانی، مستقیم به سمت پایین و رو به ناو یواس‌اس وینسنس بود.

وی ادامه داد: وقتی که هواپیمای مزبور به اخطارهای مکرر ما توجهی نکرد وینسنس به سمت آن شلیک کرد تا از خودش در برابر هرگونه حمله احتمالی محافظت کند. هواپیمای ایرانی با سرعت ۴۵۰ گره دریایی (سرعتی که معمولا هواپیماهای جنگی با آن پرواز می‌کنند) در ارتفاع ۹۰۰۰ پایی از سطح دریا در حال کاهش ارتفاع و حرکت به سمت ناو آمریکایی بود و به همین دلیل هدف ناو وینسنس قرار گرفت.

همچنین مقامات آمریکایی گزارش دادند که هواپیمای مسافربری ایرانی به سرعت در حال فرود آمدن بوده و به سمت وینسنس حرکت کرده است.

مطالب مرتبط…

فاجعه در آسمان ایران/ ساقط شدن پرواز 752 هواپیمایی اوکراین

همچنین اعلام شد که پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر در مسیر عادی خود قرار نداشته است. با این حال، گزارش نیروی دریایی ایالات متحده در 28 ژوئیه 1988 – که در 19 اوت به صورت ویرایش شده برای عموم منتشر شد – این ادعاها را رد کرد.

نتیجه گیری شد که پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر در واقع «در مسیر هوایی تعیین شده» در حال صعود است و با سرعت بسیار کمتری نسبت به گزارش وینسنس حرکت می کند.

علاوه بر این، عدم برقراری ارتباط هواپیما با وینسنس نادیده گرفته شد.

با این حال، برخی ارتش آمریکا را به پنهان کاری متهم کردند. در ایران عموماً این باور وجود داشت که حمله ایالات متحده عمدی بوده است

در مه 1989 ایران شکایتی علیه ایالات متحده در دیوان بین المللی دادگستری تنظیم کرد. با طولانی شدن پرونده، در سال 1996 توافقی حاصل شد.

ایالات متحده که از سرنگونی پرواز 655 ایران ایر «تأسف عمیق» خود را ابراز کرده بود، با پرداخت 61.8 میلیون دلار به خانواده قربانیان موافقت کرد و ایران از شکایت خود صرف نظر کرد.