کنفرانس پوتسدام؛ تعیین سرنوشت آلمان پس از جنگ جهانی دوم

ژوئیه 1945 میلادی مصادف با تیر ماه 1324 شمسی در چنین روزی؛ رهبران ایالات متحده، بریتانیا و اتحاد جماهیر شوروی – سه قدرت بزرگ که آلمان نازی را شکست داده بودند – در کنفرانس پوتسدام در نزدیکی برلین، در لحظه ای حیاتی ملاقات کردند.

تاریخ جهان؛

به گزارش ره آورد نیوز، موضوع اصلی کنفرانس پوتسدام موازنه قدرت پس از جنگ جهانی دوم و تعیین سرنوشت آلمان بود.

یکی از موضوعات دیگر کنفرانس پوستدام، مساله تخلیه ایران از نیروهای بیگانه بود، اما شوروی‌ها به بهانه اینکه هنوز جنگ با ژاپن خاتمه نیافته است، با آن موافقت نکردند. بنابراین در اعلامیه نهایی کنفرانس پوتسدام چنین قید شد: «موافقت شد که سربازان متفقین فورا از تهران عقب کشیده شوند و مراحل بعدی عقب‌نشینی سربازان از ایران در گردهمایی وزیران خارجه سه کشور که در اول سپتامبر ۱۹۴۵ / ۱۰ شهریور ۱۳۲۴ در لندن برپا خواهد شد، مورد رسیدگی قرار گیرد.» (ماجرای اشغال ایران در جنگ جهانی دوم)

کنفرانس پوستدام همچنین اشاره‌ای اولیه به تنش‌هایی که بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی ایجاد خواهد شد، ارائه کرد که منجر به جنگ سردی شد که بیش از چهار دهه ادامه داشت.

ره آورد نیوز را در اینستاگرام دنبال کنید؛ روی نوشته کلیک کنید…

در این کنفرانس، رئیس جمهور ایالات متحده، هری ترومن، ژوزف استالین، رهبر شوروی و وینستون چرچیل، نخست وزیر بریتانیا حضور داشتند که پس از اعلام نتایج انتخابات بریتانیا، جانشین وی کلمنت آتلی به طور ناگهانی در 26 ژوئیه جایگزین وی شد.

کنفرانس پوتسدام تنها سه ماه پس از آن برگزار شد که ترومن پس از مرگ سلف خود، فرانکلین دی. روزولت، ریاست جمهوری را بر عهده گرفته بود.

همانطور که دیوید مک کالو مورخ در بیوگرافی خود در سال 1992، ترومن، نقل می کند، رئیس جمهور جدید مشتاق نبود به این زودی برای اولین دیدار خود با دو رهبر دیگر که آلمان نازی را شکست داده بودند، برود.

هر ترومن در نامه ای به مادر و خواهرش نوشت: «من کیفی دارم که حاوی اطلاعات کنفرانس های گذشته و پیشنهادهایی درباره کارهایی که باید انجام دهم و بگویم، پر شده است.» با این وجود، او با کشتی آمریکایی آگوستا به اروپا سفر کرد که اولین دیدارش از قاره از زمان جنگ جهانی اول بود. پس از ورود ترومن، او فرصتی پیدا کرد تا شهر فتح شده برلین را که در آنجا مزاحمش شده بود، بازدید کند.

انبوهی از غیرنظامیان بی خانمان، که بسیاری از آنها کودک هستند، برای زنده ماندن در خرابه های بمباران شده تلاش می‌کنند. (ترومن بعداً در یک سخنرانی رادیویی خطاب به آمریکایی ها برلین را “شهر ارواح” توصیف کرد.)

تعیین سرنوشت آلمان پس از جنگ جهانی دوم در کنفرانس پوتسدام

سرنوشت آلمان پس از جنگ جهانی دوم موضوع مهم کنفرانس پوتسدام بود.

با توجه به تاریخچه وزارت خارجه ایالات متحده در مورد این رویداد، ژوزف استالین در کنفرانس قبلی یعنی کنفرانس یالتا در فوریه 1945 روزولت را تحت فشار قرار داده بود تا آلمان های شکست خورده را مجبور به پرداخت غرامت های سنگین پس از جنگ کند که نیمی از آن به اتحاد جماهیر شوروی می رسید.

روزولت با این خواسته موافقت کرده بود.

مطالب مرتبط…

روزولت، چرچیل و استالین: اتحاد ناآرام آنها در جنگ جهانی دوم

چرا هیروهیتو، امپراتور ژاپن پس از جنگ جهانی دوم محاکمه نشد؟

اما ترومن که کاملاً آگاه بود که مجازات‌های اقتصادی مشابهی که پس از جنگ جهانی اول بر آلمان‌ها تحمیل شده بود به ظهور آدولف هیتلر و نازیسم منجر شده بود، مصمم بود که اشتباه مشابهی را مرتکب نشود.

در نهایت، متفقین قراردادی را بستند که در آن شوروی مجبور شد ماشین آلات صنعتی آلمان را از منطقه اشغال خود خارج کند.

سه کشور بزرگ پیروز در جنگ جهانی دوم بسیاری از جزئیات کنفرانس پوتسدام که در 1 اوت به امضا رسید، را بررسی کردند.

آنها برنامه هایی را برای خلع سلاح و غیرنظامی کردن آلمان تدوین کردند، که به چهار منطقه اشغالی متفقین تقسیم می‌شد.

این سه منطقه که تحت کنترل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و اتحاد جماهیر شوروی بود بعدها به چالش اصلی برای ثبات بین الملل تبدیل شد.

آنها همچنین با لغو قوانین تصویب شده توسط رژیم نازی و حذف نازی ها از سیستم آموزشی و دادگاه آلمان، و دستگیری و محاکمه آلمانی هایی که مرتکب جنایات جنگی شده بودند، طرح هایی را برای بازسازی شدید جامعه آلمان انجام دادند.

آنها همچنین تشکیل شورای وزیران خارجه را تصویب کردند که به نمایندگی از ایالات متحده، بریتانیا، اتحاد جماهیر شوروی و چین برای نوشتن معاهدات صلح با متحدان سابق آلمان مانند ایتالیا و بلغارستان اقدام می کند.

توافق پوتسدام همچنین از لهستان، چکسلواکی و مجارستان که می خواستند جمعیت آلمانی قومی را در داخل مرزهای خود بیرون کنند، خواسته بود تا این کار را “به شیوه ای منظم و انسانی” انجام دهند.

ایده این بود که جلوی هجوم عظیم پناهندگان را به آلمان بگیرند، جایی که ساکنان فعلی در آن با مشکل مواجه بودند. اما طرح مجدد مرز لهستان با آلمان در کنفرانس پوتسدام حل نشده باقی ماند.